Zdjęcia Lecha Wałęsy składaj?cego, sporych rozmiarów długopisem, podpis pod tekstem porozumienia gdańskiego od lat jest standardow? ilustracj? zwycięskich strajków na Wybrzeżu w sierpniu 1980. Niestety znacznie rzadziej przypomina się, że przysłanym z Gdańska długopisem podpisano również 3 wrze?nia nad ranem (rozmowy zakończyły się po godz. 5) porozumienie jastrzębskie. Trzecie z czterech porozumień sierpniowych. Ostatnie i najmniej znane, zawarto zreszt? też w naszym regionie, choć już bez udziału słynnego artykułu pi?mienniczego – 11 wrze?nia w Hucie Katowice. Nazwa porozumienia sierpniowe wi?że się bowiem nie z dat? ich podpisania, ale faktem, że zawarto je z robotniczymi komitetami strajkowymi, powstałymi w sierpniu 1980.

Ł?cz?cy porozumienia w Gdańsku i Jastrzębiu długopis był symbolicznym podkre?lenie solidarno?ci pracowniczych protestów. Nie wolno zapominać, że była to ich największa siła, a komunistyczne władze – wbrew obecnym twierdzeniom lewicowych polityków – wcale nie były skore do kompromisu. 28 sierpnia 1980, gdy w Jastrzębiu przed nocn? zmian? rozpocz?ł się górniczy strajk, w całym kraju ruszyła fala prewencyjnych aresztowań działaczy opozycyjnych, a następnego dnia w Gdańsku delegacja rz?dowa nie przybyła do stoczni na zaplanowane negocjacje. Jednak wybuchaj?ce codziennie, praktycznie w całym kraju, kolejne strajki i protesty robotnicze – najczę?ciej maj?ce charakter solidarno?ciowy – zmusiły w końcu rz?dz?cych podjęcia rzeczowych rozmów. Solidarno?ć pracowników okazała się silniejsza.

Warto o tym pamiętać, nie tylko przy okazji kolejnych rocznic podpisania porozumień sierpniowych. Podobnie jak przed 30 laty również obecnie warunkiem skutecznej walki o interesy pracownicze jest determinacja i solidarno?ć załogi. Najlepiej zrzeszonej w silnym, profesjonalnym i reprezentatywnym zwi?zku zawodowym, takim jak NSZZ Solidarno?ć. Jest to obecnie o tyle łatwiejsze, że wolno?ć działalno?ci zwi?zkowej gwarantuje Konstytucja RP (konkretnie jej art. 59), a przed trzydziestu laty „zalegalizowanie niezależnych od partii i pracodawców zwi?zków zawodowych” było pierwszym postulatem strajkuj?cych. Niezależnych nie tylko od partii (jedynie słusznej), ale również od dyrekcji, gdyż tylko to daje możliwo?ć walki o postulaty płacowe oraz socjalne.

Cały czas niezbędnym elementem zwi?zkowego wyposażenia pozostaje też długopis, choć niekoniecznie tak znacznych rozmiarów, jak ten używany przez pierwszego przewodnicz?cego. Zakończenie sporów, czy też rozwi?zanie problemów niezmiennie wi?że się z zawarcie porozumienia, które trzeba podpisać, a wcze?niej dobrze wynegocjować. Dlatego tak ważne jest umiejętne sięganie po merytoryczne argumenty oraz negocjacyjna skuteczno?ć, któr? poprawia liczebno?ć szeregów zwi?zkowych. Zatem w imię własnych, dobrze pojętych, interesów warto wst?pić do Solidarno?ci, zamiast utyskiwać na ciężkie życie w k?cie. Nawet jak jest to k?t baru.
Mr Solidarek