• Czterokrotnie zmniejszyła się liczba pracowników, u których stwierdzono choroby zawodowe
• Szefowie zwalniaj? ich z pracy, więc podwładni udaj?, że s? zdrowi
• W przyszło?ci groż? nam nowe rodzaje schorzeń wywołanych warunkami pracy


W ci?gu ostatnich o?miu lat liczba osób, u których stwierdzono występowanie chorób zawodowych, zmniejszyła się z 12,0 tys. do 3,2 tys. Nie oznacza to jednak, że polscy pracownicy s? zdrowsi. Główn? przyczyn? czterokrotnego zmniejszenia się liczby chorych podwładnych nie jest bowiem poprawa warunków pracy, ale zmiana systemu orzecznictwa na cele rentowe przeprowadzona w 1998 roku.

– Zgodnie z ni? powodem przyznania renty nie jest samo stwierdzenie wyst?pienia choroby zawodowej, ale jej skutki i wpływ na dalsze wykonywanie pracy – tłumaczy dr Ewa W?growska-Koski z Instytutu Medycyny Pracy im. prof. Jerzego Nofera w Łodzi. Oznacza to, że np. górnik, który zapadł na pylicę, nie będzie mógł już wykonywać prac pod ziemi?, ale może pracować w biurze kopalni jako urzędnik czy sprz?tacz. Zgodnie z kodeksem pracy, przełożeni musz? przenie?ć chorego pracownika na inne stanowisko pracy, nienarażaj?ce go na dalszy rozwój stwierdzonej choroby. W praktyce szefowie albo powierzaj? im zajęcia o najniższym prestiżu i wynagrodzeniu, albo zwalniaj? z pracy, skoro nie s? w stanie wypełniać swoich obowi?zków.

– Prawo nakazuj?ce pracodawcom przenoszenie chorych podwładnych na inne miejsce pracy, gdzie nie występuj? czynniki, które uprzednio wywołały schorzenie, jest notorycznie łamane. To martwy przepis – tłumaczy dr Ewa W?growska-Koski.



Udaj?, że s? zdrowi

Pracownicy podejrzewaj?cy wyst?pienie u siebie objawów choroby zawodowej boj? się tego ujawnić – potwierdzaj? to lekarze przeprowadzaj?cy okresowe badania zdrowotne. Chorzy obawiaj? się, że nie otrzymaj? renty albo strac? pracę.

– Doszło już do zjawiska dyssymulacji, czyli udawania przez chorych, że nic im nie dolega i mog? dalej pracować – mówi dr Ewa W?growska-Koski. Jej zdaniem powodem zaistniałej sytuacji jest, z jednej strony, postawa pracodawców, którzy pozbywaj? się chorych podwładnych, oraz trudna sytuacja na rynku pracy, zwłaszcza dla osób pracuj?cych w branżach o największym narażeniu na utratę zdrowia (górnictwo, hutnictwo, budownictwo).

– W nadle?nictwie przepracowałem ponad 20 lat – mówi le?niczy, u którego lekarz stwierdził wyst?pienie boreliozy.

– Szefowie przenie?li mnie do pracy w biurze za trzykrotnie niższe wynagrodzenie. Nie odejdę jednak, bo z borelioz? nikt nie przyjmie mnie do pracy, a ja całe dorosłe życie wykonywałem tylko jeden zawód – dodaje. Jego zdaniem na chorobę tę cierpi 90 proc. le?ników, w tym wszyscy pracuj?cy w tym zawodzie przynajmniej przez kilkana?cie lat.

Skarga i ubezpieczenie

Jeżeli przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, choremu pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy przez okres nieprzekraczaj?cy 6 miesięcy.

– W sytuacji gdy pracodawcy zwlekaj? z zapłat? tego ?wiadczenia, podwładni powinni uzyskać pomoc ze strony Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) – tłumaczy Michał Gruca, adwokat. – Je?li interwencja PIP nadal nie rozwi?że problemu, poszkodowanemu pracownikowi zawsze przysługuje złożenie pozwu do s?du o należn? zapłatę – dodaje. Jego zdaniem pracownicy rzadko decyduj? się na wytoczenie skargi, gdyż wysoko?ć ?wiadczenia jest niewielka, a czę?ć z nich będzie kontynuowała zatrudnienie i nie chce konfliktu z szefem.

Rozwi?zaniem problemu mogłoby być wprowadzenie ubezpieczenia na wypadek choroby zawodowej.

– W Polsce na rynku ubezpieczeniowym nie ma takiego produktu – tłumaczy Krystyna Krawczyk z Biura Rzecznika Ubezpieczonych. – Byłoby to jednak bardzo ważne rozszerzenie możliwo?ci zabezpieczenia się na wypadek utraty zdrowia. Obecnie czę?ć produktów ubezpieczeniowych wył?cza bowiem skutki zapadania na choroby zawodowe jako powód wypłaty ?wiadczenia – dodaje.

---

3,2 tys. - osób zapada na choroby zawodowe

---

Lepsze warunki pracy

Choć główn? przyczyn? spadku liczby osób cierpi?cych na choroby zawodowe s? przepisy prawne, które ograniczyły przyznawanie rent z tego tytułu, liczba chorych zmalała także w wyniku poprawy warunków pracy. Coraz mniej osób pracuje w branżach, w których dotychczas stwierdzano najwięcej zachorowań, to jest w górnictwie, metalurgii, przemy?le chemicznym, maszynowym oraz mineralnym.
Oznacza to, że w przyszło?ci z Centralnego Rejestru Chorób Zawodowych znikn? takie schorzenia jak choroby płuc wywołane pyłem metali, choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu czy gor?czka metaliczna.

Choroby przyszło?ci

Jednak zdaniem dr Ewy W?growskiej-Koski stare typy schorzeń będ? zastępowane przez inne, spowodowane nowymi warunkami panuj?cymi w miejscach pracy. Obserwowany jest już wzrost chorób i urazów kręgosłupa, wynikaj?cy z siedz?cego trybu pracy. Z tych samych powodów pracownikom dokuczaj? coraz czę?ciej przewlekłe choroby układu ruchu.

Zdaniem lekarzy w przyszło?ci czę?ciej będziemy także zapadać na schorzenia alergiczne i choroby narz?dów zmysłu (zwłaszcza słuchu, gdyż żyjemy w ?rodowisku o coraz większym natężeniu dĽwięków). Za szczególnie niebezpieczn? tendencję specjali?ci uznaj? rozprzestrzenianie się w?ród pracowników chorób zakaĽnych, zwłaszcza boreliozy w?ród pracuj?cych w le?nictwie.

Warunki pracy zawsze będ? oddziaływać na stan zdrowia pracowników, i dlatego ustawodawca powinien opracować system, który nie będzie ich zmuszał do ukrywania schorzeń, spowodowanych wypełnianiem swoich obowi?zków zawodowych.

[ żródło ] gazetaprawna.pl